Starline Nigeria Limited, firma produkująca kosmetyki i farmaceutyki w stanie Abia, oraz rząd federalny Nigerii toczą prawny spór dotyczący własności 815,76 akrów ziemi (o powierzchni odpowiednio około 1 651 605 metrów kwadratowych i 1 649 673 metrów kwadratowych) w południowo-wschodnim stanie przed Wysokim Trybunałem Federalnym Sąd w Abudży.
Starline w pozwie nr: FHC/ABJ/CS/545/2024 wnosi o uchylenie obowiązującego wyroku sądu wydanego przez sędzię Bintę Nyako, powołując się na jej rzekome poleganie na ukrywaniu istotnych faktów i rzekomym oszustwie – czemu stanowczo zaprzecza rząd federalny.
Starline Nigeria Limited umieściła Consolid Agro Allied Products Ltd, panią Chiomę Christabel Onwulatę, rząd federalny Nigerii, federalne Ministerstwo Pracy i Mieszkalnictwa, Prezydencką Komisję ds. Wdrażania Nieruchomości Rządu Federalnego oraz nigeryjską policję jako oskarżonych w procesie sprawa.
Spór prawny dotyczący gruntów
Z dokumentów sądowych zbadanych wyłącznie przez Nairametrics wynika, że prawnik Starline, George E. Ùkaegbu Esq., w dniu 8 maja 2024 r. argumentował, że jego klient ma interes w spornej nieruchomości pod adresem nr 10 Abak Street, GRA, Aba, Abia State, która jest przedmiotem poprzedniego wyroku na korzyść pozwanych.
W związku z tym Starline rości sobie prawo do wniesienia pozwu o uchylenie wyroku wydanego przez sędziego BFM Nyako z dnia 23 stycznia 2024 r.
Powód twierdzi, że nabył nieruchomość pod adresem nr 10 Abak Street, GRA, Aba, Abia State od Imo State Agricultural Development Corporation na mocy aktu cesji z dnia 28 marca 1983 r., zarejestrowanego pod numerem 44 na stronie 44. w tomie 272 Biura Rejestru Aktów Ziemskich w Owerri, stan Imo (obecnie Umuahia, stan Abia).
Powód twierdzi, że od momentu zakupu nieruchomości w 1983 r., była ona zamieszkiwana i posiadana w sposób spokojny i cichy aż do dnia 3 kwietnia 2024 r., kiedy to pozwani rzekomo wykonali istotny wyrok w pozwie nr FHC/ABJ/CS/1252/2023.
Powód stwierdził ponadto, że po zakupie domu nr 10 Abak Street, GRA, Aba, stan Abia, złożył wniosek o wydanie ustawowego pozwolenia na użytkowanie przez ówczesny rząd stanu Imo w dniu 6 sierpnia 1986 r., które zostało zarejestrowane pod numerem 24 na stronie 24 w tomie 151 Urzędu Rejestru Gruntów w Owerri, stan Imo (obecnie Umuahia, stan Abia).
„Powód twierdzi, że w celu utrzymania swojej własności oraz spokojnego i cichego zajęcia ulicy nr 10 Abak Street, GRA, Aba, Abia State, zastawił nieruchomość na rzecz Diamond Bank Limited z tytułu pożyczki, która została następnie spłacona, a nieruchomość została mu przekazana przez Access Bank Plc, który nabył Diamond Bank Limited w momencie spłaty pożyczki przez powoda” – dodał.
Stwierdził, że Consolid i rząd federalny były świadome swojej własności gruntów, po dołożeniu należytej staranności związanej z jej nabyciem, jednakże poproszono go o opuszczenie nieruchomości, powołując się na wyrok sądu w Abudży, który jego zdaniem nie był właściwy do sprawowania nadzoru nad spór o ziemię wynikający ze stanu Abia.
Zwrócił się do sędziego Inyanga Ekwo o uchylenie wyroku sędziego Nyako, uchylenie wszelkich kroków i procesów podjętych przez oskarżonych w celu wykonania wyroku oraz powstrzymanie ich od podejmowania dalszych kroków w celu wykonania wyroku.
Domagał się także kwoty 100 000 000 N w ramach ogólnego odszkodowania przeciwko firmie Consolid i drugim pozwanym za niedogodności, cierpienie i zakłopotanie spowodowane przez powoda pozwem nr FHC/ABJ/CS/1252/2023.
Co mówi FG
W odpowiedzi na pozew złożony przez Maimunę Lami Shiru (pani) w dniu 12 września 2024 r. w imieniu rządu federalnego podniosła ona, że powód nie posiada wymaganego prawa do wniesienia pozwu, co sprawia, że niepotrzebne jest rozważanie, czy ma prawdziwa sprawa merytoryczna.
Wyjaśniła, że przedmiotowa nieruchomość należy do rządu federalnego, a nie do rządu stanu Abia, od którego powód twierdzi, że kupił nieruchomość.
Odniosła się do artykułu 49 (1) ustawy o użytkowaniu gruntów z 1978 r., który stanowi, że „żadne z postanowień tej ustawy nie ma wpływu na tytuł do gruntów, zabudowanych lub niezabudowanych, posiadanych przez rząd federalny lub jakąkolwiek agencję rządu federalnego w momencie rozpoczęcia ustawy; w związku z tym wszelkie takie grunty będą w dalszym ciągu należeć do Rządu Federalnego lub zainteresowanej agencji.” Zauważyła, że numery 10A i 10B Abak Street, GRA, Aba, Abia North Obszar samorządu lokalnego stanu Abia, o powierzchni odpowiednio około 1 651 605 metrów kwadratowych i 1 649 673 metrów kwadratowych, należą do rządu federalnego.
Wyjaśniła, że nieruchomości rządu federalnego na obszarach zastrzeżonych przez rząd (GRA) stanu Abia i w rzeczywistości wszystkie stany federacji należą do rządu federalnego, który zachowuje do nich tytuł do czasu zbycia ich zgodnie z prawem lub przepisami przez odpowiednią agencję rządu federalnego .
Zwróciła się do sądu o uznanie, że jakikolwiek przydział nieruchomości gruntowych rządu federalnego w jakimkolwiek stanie federacji, który nie został dokonany przez Prezydencką Komisję ds. wdrażania nieruchomości rządu federalnego, jest nieważny i że jakakolwiek inwestycja na nich bez zgody Ministerstwa Robót a mieszkanie jest również nielegalne.
Stwierdziła, że kiedy rząd federalny zauważył, że powód nielegalnie zajmował jej nieruchomość, w dniu 9 marca 2020 r. doręczył spółce zawiadomienie o rezygnacji i zamiar odzyskania jej majątku.
Twierdziła, że w procesach wniesionych przed sędzią Nyako przez Consolid nie doszło do wprowadzenia w błąd, ponieważ dzierżawa nieruchomości odbywała się pomiędzy rządem federalnym a Consolid i wyłącznie innym pozwanym, co zostało potwierdzone w wyroku.
Podkreśliła, że nieruchomość należy do rządu federalnego, a nie do rządu stanu Imo czy rządu stanu Abia.
Shiru argumentowała, że chociaż powód oświadczył, że nabył nieruchomość od ówczesnego rządu stanu Imo (obecnie rządu stanu Abia), gubernator stanu nie ma uprawnień do nadzorowania i administrowania gruntami powierzonymi rządowi federalnemu na terytorium stanu, dodając, że takie grunty są wyłączeni spod władzy i kontroli gubernatora.
„Powodowi udało się jedynie zgromadzić roszczenia na bezwartościowych dokumentach, które nazwał „wezwaniem”, aby zmarnować czas tego sądu, który nie ma legitymacji do wszczęcia tej sprawy podważającej kompetencje pozwu nr FHC/ABJ /CS/1252/2023” – dodała.
Zwróciła się do sądu o oddalenie pozwu w całości, zasądzając koszty karne na rzecz powoda i na rzecz pozwanych, zarzucając, że jest ono niepoważne, niekompetentne, stanowi rażące nadużycie procesu sądowego i jest pozbawione podstaw.
Nairametrics ustaliło, że sąd zajmie się sprawą w późniejszym terminie.
Federalny Sąd Najwyższy jest jednym z sądów pierwszej instancji, który orzeka w sprawach cywilnych, takich jak spory dotyczące gruntów.
Sąd proszony jest o interpretację stosowania kilku odpowiednich przepisów dotyczących nabywania gruntów.
