Wybór nowego rządu Partii Pracy w czwartkowych wyborach w Wielkiej Brytanii może przynieść obietnicę zmian w Zjednoczonym Królestwie, ale bezpośredni wpływ na stosunki z Kanadą nie jest już tak oczywisty.
Relacje Kanada-Wielka Brytania, choć zazwyczaj silne, napotkały w tym roku pewne trudności. Niedawno pokonany rząd konserwatywny jednostronnie zerwał negocjacje handlowe z Ottawą w styczniu, a ostatnio wywarł nową presję na sojuszników NATO — w tym Kanadę — aby jeszcze bardziej zwiększyli wydatki na obronę.
Analitycy twierdzą, że w krótkiej perspektywie napięcia te mogą się utrzymywać, jednak wspólne priorytety Partii Pracy i liberałów mogą doprowadzić do ich złagodzenia w przyszłości.
„Można śmiało założyć, że nie zobaczymy większego postępu w rozwiązywaniu tych problemów, dopóki nie uporamy się z problemami związanymi z wyborami” – powiedziała Ann Fitz-Gerald, dyrektor Balsillie School of International Affairs i profesor nauk politycznych na Wilfrid Laurier University.
Kanada regularnie chwali się swoimi silnymi więzami z Wielką Brytanią, szczególnie jako członek Wspólnoty Narodów i silny partner handlowy. W zeszłym roku wartość handlu dwustronnego wyniosła 45 miliardów dolarów, według kanadyjskiego rządu, co czyni Wielką Brytanię czwartym co do wielkości partnerem handlowym Kanady.
Oba kraje negocjują nową umowę handlową od dwóch lat, odkąd Wielka Brytania całkowicie opuściła Unię Europejską. Taka umowa zastąpiłaby obecną przedbrexitową umowę o ciągłości handlu między Kanadą a Wielką Brytanią, która w dużej mierze umożliwiała przepływ towarów.
Jednym z ostatnich wyjątków jest brytyjski ser. Eksport sera bez cła z Wielkiej Brytanii został wstrzymany pod koniec 2023 r. po wygaśnięciu ograniczonego czasowo porozumienia pobocznego, w wyniku czego brytyjscy producenci musieli zmierzyć się z wyższymi cłami wynoszącymi 245 procent.
Adres e-mail, na który będziesz otrzymywać najważniejsze wiadomości dnia z Kanady i ze świata.
Nadzieje na rozwiązanie tego i innych problemów legły w gruzach w styczniu, kiedy brytyjski rząd ogłosił, że wstrzymuje rozmowy handlowe, twierdząc, że „nie poczyniono żadnych postępów”.
Dostęp do kanadyjskiego rynku serów był przeszkodą w negocjacjach, które miały wejść w dziewiątą rundę, zanim Londyn wstrzymał proces. Inną przeszkodą była polityka Wielkiej Brytanii zakazująca importu mięsa poddanego działaniu pewnych hormonów, które są szeroko stosowane przez kanadyjskich hodowców bydła, co wpłynęło na kanadyjski eksport wołowiny i wieprzowiny.
Chociaż brytyjski rząd nalegał wówczas, że „pozostaje otwarty” na wznowienie rozmów w przyszłości, negocjacje pozostały w impasie. Tymczasem kolejne tymczasowe porozumienie w sprawie zasad obowiązujących w kraju macierzystym wygasło pod koniec marca.
Zmiana oznacza, że komponenty z UE w brytyjskich produktach są teraz liczone jako produkty brytyjskie w ramach pewnych kwot. Na przykład brytyjskie samochody importowane do Kanady są teraz obciążone dodatkowym cłem w wysokości 6,1 procent, jeśli ponad 50 procent ich części pochodzi z UE. Ten odsetek ma spaść do 45 procent we wrześniu.
Rzecznik Global Affairs Canada powiedział, że negocjatorzy „są gotowi nawiązać współpracę z naszymi brytyjskimi odpowiednikami, gdy tylko będą gotowi” po czwartkowych wyborach.
„Kanada będzie negocjować wyłącznie takie porozumienie, które przyniesie rezultaty kanadyjskim przedsiębiorstwom, rolnikom i pracownikom” – powiedziała Charlotte MacLeod w oświadczeniu.
Bardziej postępowa, pro-pracownicza polityka gospodarcza Partii Pracy może doprowadzić do porozumienia nowego rządu z liberałami i stworzyć ścieżkę do porozumienia, mówi Fitz-Gerald. Zauważa jednak, że zarówno Wielka Brytania, jak i Kanada zmagają się z kryzysami kosztów utrzymania i innymi przeciwnościami gospodarczymi, co sprawia, że dla każdej ze stron kluczowe jest zawarcie porozumienia korzystnego dla konsumentów.
„Bez względu na wynik, chcielibyśmy myśleć, że biorąc pod uwagę systemy regulacyjne i podatkowe w obu krajach, wynik ten nie nałoży ogromnego obciążenia na indywidualnych konsumentów, wykraczającego poza obciążenia, z którymi już się borykają” – powiedziała.
Presja i kompatybilność w obronie
Wybory w Wielkiej Brytanii odbędą się niecały tydzień przed dorocznym szczytem przywódców NATO w Waszyngtonie, który będzie upamiętniał 75. rocznicę powstania sojuszu obronnego.
Podczas szczytu sojusznicy, którzy obecnie nie spełniają progu sojuszu, jakim jest przeznaczanie co najmniej 2% PKB na obronność — w tym Kanada — prawdopodobnie przedstawią szczegółowe plany dotyczące tego, w jaki sposób i kiedy osiągną ten cel.
Zaktualizowana polityka obronna Kanady obejmuje jedynie konkretne plany wydatków, które do roku 2030 mają osiągnąć poziom 1,76 procent, jednak rząd obiecał dodatkowe wydatki wykraczające poza tę kwotę.
W maju ówczesny brytyjski minister spraw zagranicznych David Cameron powiedział, że próg NATO powinien zostać podniesiony do 2,5 procent. Ta presja może nie osłabnąć pod rządami Partii Pracy, która zobowiązała się wytyczyć ścieżkę do osiągnięcia tej liczby.
Partia Pracy oświadczyła również, że pozostanie zaangażowana w AUKUS, nowe partnerstwo bezpieczeństwa między Wielką Brytanią, Australią i Stanami Zjednoczonymi podpisane w zeszłym roku. Kanada została pominięta w pakcie pomimo powiązań sojuszu wywiadowczego Five Eyes z tymi trzema krajami.
Fitz-Gerald uważa jednak, że istnieje potencjał do nawiązania dodatkowych partnerstw obronnych między Kanadą a Wielką Brytanią w takich obszarach jak bezpieczeństwo Arktyki, cyberbezpieczeństwo, produkcja obronna i szkolnictwo wyższe, co będzie korzystne dla obu krajów.
„Mamy bardzo podobne pomysły i stajemy przed bardzo podobnymi wyzwaniami” – powiedziała.
„Istnieje tu możliwość stworzenia nisz w niektórych obszarach (i) połączenia sił z podobnie myślącymi partnerami… i poszukiwania większej komplementarności w tym, co wnosimy do świata, zamiast powielania i konkurencji”.
—z plikami z The Canadian Press i Associated Press
